Waardevolle sieraden of sieraden van een geringe financiële maar grote sentimentele waarde, familiestukken of investeringsobjecten, symbolische, hiërarchische of religieuze juwelen. De term sieraden verwijst naar voorwerpen die, hoe verschillend ook, beschermd moeten worden en dus vaak in een speciaal kistje worden bewaard. Zo’n kistje is niet zelden zelf ook een juweeltje! Aan keuze is er alvast geen gebrek.
Tegenwoordig zijn juwelenkistjes of -dozen vooral bestemd voor het zorgvuldig opbergen van sieraden. Hun voorlopers waren kleine koffertjes die kostbaarheden moesten beschermen tegen verlies, diefstal of beschadiging op reis. Het ligt trouwens voor de hand dat kostbare objecten worden bewaard in een stijlvol kistje, dat past bij de inhoud. We mogen er dus van uitgaan dat juwelenkistjes – vervaardigd van leer, hout en al snel ook zeldzamere materialen – het licht zagen zodra onze verre voorouders kleine kostbaarheden veilig wilden bewaren.
De oudste voorbeelden werden aangetroffen in Egyptische graven: kistjes die waardevol waren alleen al door de materialen waarvan ze gemaakt waren. In de hele oudheid werden ze frequent gebruikt, van de Griekse keramische pyxis die als huwelijksgeschenk werd gegeven tot kistjes van gesneden ivoor of brons van rijke Romeinen. Sommige kistjes hadden dan al verborgen vakjes, zoals in de middeleeuwen, toen kleine houten kisten werden voorzien van sloten of andere smeedijzeren sluitingen. Vanaf de renaissance, en nog eeuwen daarna, waren juwelenkistjes symbolen van rijkdom en macht, heuse luxeartikelen, vervaardigd van de beste materialen door vakkundige ambachtslieden. Dankzij nieuwe industriële technologieën konden dergelijke kistjes vanaf de 19e eeuw op grote schaal worden gemaakt; zo werden ze voor iedereen betaalbaar. Juwelenkistjes hebben dus een lange weg afgelegd tot de sobere, praktische opbergdozen van tegenwoordig.
