Het gaat opvallend hard voor Małgorzata Mirga-Tas, die momenteel exposeert op belangrijke plekken in binnen- en buitenland. Haar doorbraak werd in 2022 ingezet toen ze Polen vertegenwoordigde op de Biënnale van Venetië als eerste Roma-kunstenaar ooit in een landenpaviljoen, en hetzelfde jaar deelnam aan documenta 15 in Kassel. Mirga-Tas blinkt uit in monumentale textielwerken die de vaak vervolgde en nog altijd met vooroordelen overladen Roma celebreren.
Tate St Ives pakt uit met de eerste museumtentoonstelling van Małgorzata Mirga-Tas in het Verenigd Koninkrijk. Het is een expositie met de drie werken van de Tate-verzameling, het reusachtige textielwerk June 2022 van haar magnum opus in het Pools Paviljoen, andere bestaande werken en nieuwe creaties. Alweer, want ze maakte al nieuw werk voor haar eerste solo-expositie in Nederland in het Bonnefanten en de volledig nieuwe presentatie Herstories / wonderful women voor Triënnale Kortrijk met een kleurrijk kamerschermwerk en portretten van vrouwelijke kunstenaars en/of activisten die opkomen voor de Roma, de grootste etnische minderheid in Europa. Hoe speelt ze het klaar? Samenwerking is een sleutelwoord in haar kunstpraktijk.
Małgorzata Mirga-Tas (°1978, Zakopane) woont en werkt in een Roma-nederzetting in Czarna Góra, een Pools dorp in het Tatragebergte. Na haar studie beeldhouwkunst in Krakau keerde ze er terug. In 2016 begon ze kunstwerken te naaien van tweedehandse stoffen, samen met een groep naaisters, onder wie haar moeder en dochter. Dikwijls gaat ze aan de slag met stereotiepe en stigmatiserende kunsthistorische afbeeldingen van Roma, meestal gemaakt door niet-Roma. Ze gebruikt ook foto’s van het dagelijkse leven in eigentijdse Roma-gemeenschappen. Na de opschaling tot het gewenste formaat brengt ze de contouren met carbonpapier over op textiel en knipt ze uit. De knipsels worden ingekleurd met stoffen die ze krijgt of vindt. In portretten verwerkt ze vaak zaken van de afgebeelde persoon. Afgedankte kleding, gordijnen, zakdoeken, kleine objecten zoals een oorbel. “Ik zie er leven in, ik zie emoties en gevoelens”, zei ze in een interview. Het collageachtige eindresultaat is een genereus visueel festijn en een eerbetoon aan de Roma.